Can
Onlarca yıldır merak konusu olan ”evrenin diğer yarısında ne var?” sorusuna cevap bulunmuş gibi görünüyor. kozmologlar tarafından kozmik mikrodalga arka plan ışıması üzerine yapılan incelemeler sonucu eksik maddelerin yeri tespit edildi.
Evrenin büyük bir kısmı uzun zamandır kayıptı. Gözlemlenebilen galaksiler, gaz bulutları ve yıldızlar evrendeki ”normal madde” nin sadece yarısını oluşturuyordu. Kozmolojik modellerin öngördüğü kütleyle yapılan gözlemler örtüşmediği için, bilim dünyası bu eksikliği “kayıp baryon problemi” olarak tanımlamıştı. Artık bu soruya yanıt bulunmuş olabilir.
EKSİK MADDENİN SIRRI: DAĞINIK İYONİZE HİDROJİN
Araştırmacılar, söz konusu maddeyi sıradan teleskoplarla gözlemlemenin imkânsız olduğunu belirtiyor. Çünkü bu iyonize gaz, ışığı emip yansıtmıyor; dolayısıyla doğrudan görüntülenemiyor. Bu nedenle bilim insanları, kozmik mikrodalga arka plan ışıması (CMB) üzerinden dolaylı ölçüm yöntemlerine başvurdu.
KOZMİK IŞIĞIN ARASINDAN GELEN İŞARET
Berkeley Ulusal Laboratuvarı’ndan astrofizikçi Simone Ferraro, bu yöntemi “evrenin arkasında yanan bir arka plan ışığı” olarak tanımlıyor. Araştırma ekibi, milyarlarca yıl öncesinden gelen bu arka plan ışığını iyonize gaz bulutlarının içinden geçirerek oluşan küçük bozulmaları inceledi. Bu teknik, kinematik Sunyaev-Zel’dovich (kSZ) etkisi adı verilen fenomen sayesinde mümkün hale geldi.
BEKLENENDEN BEŞ KAT FAZLA YAYILIYOR
Yapılan analizlerde, iyonize hidrojenin düşündüklerinden çok daha geniş alanlara yayıldığı görüldü. Hatta bu gaz bulutlarının galaksilerin beş katı kadar uzağa kadar uzandığı fark edildi. Hadzhiyska, “Galaksilerden uzaklaştıkça bu eksik gazı geri kazanıyoruz. Tüm normal maddenin izine rastlamış olabiliriz,” dedi.
Ancak ekip, daha net sonuçlara ulaşmak için yüksek çözünürlüklü simülasyonlara dayanan yeni çalışmalar yapılması gerektiğini de belirtiyor.
