
Gıda mühendisi Dr. Aslı Elif Tanuğur Samancı, propolis ve arı sütü gibi ürünlerde sahtecilik oranının yüzde 90’a ulaştığını belirterek, sahte bal ve arı ürünleriyle etkili mücadelenin sözleşmeli üretimle mümkün olabileceğine dikkat çekti.
Besin değeri fazla olmasına rağmen en çok sahtecilik yapılan gruplarından biri olan bal ve arı ürünleri, küresel çapta halk sağlığını tehdit etmeye devam ediyor. Gıda Mühendisi Dr. Aslı Elif Tanuğur Samancı, dünya genelinde piyasaya sunulan balların en az yarısının sahte olduğunu belirterek, propolis ve arı sütü gibi yüksek getirili ürünlerde ise sahtecilik oranının yüzde 90’lara kadar ulaştığını belirtti.
İstanbul Teknik Üniversitesi Teknokent bünyesinde kurulan Bee’o Propolis markasının kurucusu da olan Dr. Samancı, “Sürdürülebilir Bir Gelecek İçin Arı Varsa Hayat Var!” başlıklı toplantıda yaptığı sunumda, sahte ürünlerle mücadelenin en etkili yolunun sözleşmeli arıcılık olduğunu söyledi. Samancı, “Sahte ürün üretenler sadece tüketiciyi değil, arıcılığı ve ekosistemi de tehdit ediyor” dedi.
Üretim düştükçe, tehlike artar
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre 2024 yılında ülkede 95 bin 492 ton bal üretimi yapıldı. Ama bu rakam, bir sene öncesine göre yüzde 16,9’luk bir düşüş olduğunu gösteriyor. Global verilere göre, dünya genelindeki yıllık bal üretimi yaklaşık 1,9 milyon ton civarında. FAO’nun son raporlarına göre, Çin, Türkiye ve Arjantin gibi ülkeler en büyük bal üreticileri arasında yer alırken, Çin’in aynı zamanda sahte bal üretiminin merkezi haline geldiği, sektör temsilcileri tarafından sıkça dile getiriliyor.
“Işıklandırılmış süs bitkileri değil, doğaya katkı sağlayan türler tercih edilmeli”
ünya Gazetesi’ne göre, toplantıya katılan İTÜ Meteoroloji Mühendisliği öğretim üyesi Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, iklim değişikliği nedeniyle arıcılık faaliyetlerinin de ciddi şekilde etkilendiğini vurguladı. Kadıoğlu, “Küresel ısınma sebebiyle çiçeklenme zamanları değişiyor ve arıların yöneldiği bölgeler farklılaşıyor. Örneğin, Ege’de üretilen bal gelecekte Karadeniz’de elde edilebilir hale gelebilir,” dedi.
Kadıoğlu, ayrıca kentlerde peyzaj düzenlemeleriyle ilgili önemli uyarılarda bulunarak, “Şehirlere plastik palmiye yerine arı dostu ağaçlar dikilmeli. Işıklandırılmış süs bitkileri yerine, doğaya katkı sağlayan türler tercih edilmelidir,” ifadelerini kullandı.
Sahte ballara karşı mücadele yöntemi
Dr. Samancı, sözleşmeli arıcılık modelinin yaygınlaştırılmasıyla hem üretim kalitesinin hem de tüketici güvenliğinin artırılabileceğini vurguladı. “İlk başladığımızda 10 kovanla çalışan üreticilerimiz şimdi birer arıcılık işletmesine dönüştü. Kaliteyi önceleyen bu sistem, sahte ürünlerin piyasaya girişini engellemenin en etkili yoludur,” şeklinde konuştu.
Haber Tekniği: Ters Piramit