Zeynep
Bilim insanları, tarım topraklarında biriken mikroplastiklerin ve taşıdıkları zararlı kimyasalların sebzeler ve tahıllarla birlikte vücuda geçebildiğini gösterdi. Bu olay, hem tarımsal verimlilik hem de insan sağlığını ciddi şekilde tehdit ediyor.
Avustralyalı çevresel biyoteknolog Joseph Boctor’un liderliğindeki bir araştırma ekibi, yaklaşık 200 bilimsel çalışmayı inceleyerek plastiklerin ve bu maddelerin üretiminde kullanılan kimyasalların tarım topraklarına ve gıda ürünlerine nasıl geçtiğini gösterdi. Araştırma sonuçları, mikroplastiklerin yalnızca çevreyi değil, aynı zamanda insan sağlığını da ciddi şekilde tehdit ettiğini ortaya koydu.
Mikroplastikler gıdalara nasıl geçiyor?
Avrupa ve Kuzey Amerika’da her yıl yüz binlerce ton mikroplastiğin tarım topraklarına karıştığı düşünülüyor. Örneğin sadece İngiltere’de, gübre ve katkı maddeleri aracılığıyla yılda yaklaşık 22.500 ton mikroplastiğin toprağa girdiği söyleniyor.
Tarımda yabancı otları kontrol etmek için ve nem kaybını önlemek için sıklıkla kullanılan plastik örtüleme yöntemi, zamanla topraktaki mikro ve nanoplastiklerin en büyük kaynaklarından biri haline geldi.
Ayrıca, kanalizasyon çamurları, biyokatılar ve organik gübreler de tarım ürünlerinde olan mikroplastiklerin diğer yaygın kaynakları arasında yerini alıyor.
Mikroplastikler bitkilere geçiş Yolları
Mikroplastiklerin bitkilere çeşitli yollarla geçtiği keşfedildi. Endositoz adı verilen hücre alım mekanizması, yapraklardaki gözeneklerden doğrudan emilim ve kökler aracılığıyla suyla taşınma yer alıyor. Bu süreçler sonucunda plastik parçacıkları doğrudan bitki dokularına karışabiliyor.
İnsan sağlığına tehlikeli etkileri
Boctor, “Bu mikroplastikler, gıda üreten toprakları bir plastik çöplüğüne çeviriyor.” ifadelerini kullandı. Plastiklerle beraber kullanılan katkı maddeleri konusunda şeffaflığın eksik olması ve araştırmaların sınırlı kalması endişe yaratıyor. Mikro ve nanoplastiklerin insan vücudunda kalp-damar sağlığına zarar verebildiği, hormonal düzensizliklere yol açtığı, doğurganlık sorunlarına sebep olduğu ve DNA hasarına neden olabileceği belirtiliyor. Ayrıca, bazı plastik bileşenlerin hamilelik de plasentayı geçerek fetüse ulaşabildiği yapılan çalışmalarla ortaya çıkmıştır.
Zararlı katkı maddeler
Plastik katkı maddeleri içinde en çok dikkat çekenler ftalatlar ve PBDE’ler (polibromlu difenil eterler). Ftalatların hormon ve üreme sistemine zarar verdiği; PBDE’lerin ise kemirgen deneylerinde karaciğer, tiroid, bağışıklık ve üreme sistemleri üzerinde toksik etkiler gösterdiği görülmüştür. Ayrıca PBDE’ler kanser riskiyle de ilişkilendiriliyor.
Plastik krizi artık kontrolsüz bir şekilde büyüyor”
Boctor, “Bu inceleme, görünmeyen bu tehlikeyi gün yüzüne çıkarmayı ve düzenleyicilere ışık tutmayı amaçlıyor. Plastik krizi artık kontrolsüz bir şekilde büyüyor ve insan sağlığı risk altında.” şeklinde konuştu.
“Bunlar uzak olasılıklar değil; biyolojik sistemlerde sessizce ve düzenli biçimde gelişiyorlar.” diyen Boctor, acil önlemler alınması gerektiğinin vurguladı.
Söz konusu araştırma, Environmental Sciences Europe adlı bilimsel dergide yayımlandı.
Haber Tekniği: Ters Piramit
Kaynak:https://www.ensonhaber.com/saglik/salata-yiyerek-vucudunuza-mikroplastik-sokuyor-olabilirsiniz
