Zeynep
Uzmanlar, vitamin eksikliğinden, stresle başa çıkmaya, sağlıklı bir zihin için neleri yemek gerektiğinden su tüketimine kadar önemli tavsiyeler verdi. İç Hastalıkları ve Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Yılmaz Bilgiç, İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Esra Demir ile Diyetisyen Asya Naz Al, sınava girecek öğrencilerin sağlıklı bir beden ve zihinle sınava girebilmeleri için dikkat etmesi gerekilenleri açıkladı.
Dr. Bilgiç, sınav stresinin sindirim sistemini doğrudan etkilediğini belirtti. Prof. Dr. Bilgiç, “YKS’ye hazırlanan öğrencilerde özellikle sınav yaklaştıkça artan stres, mide ve bağırsak sisteminde çeşitli sorunlara yol açabiliyor. Bu durum kendini şişkinlik, mide ağrısı, kabızlık ya da ani ishal atakları gibi belirtilerle gösterebilir. Sindirim sistemi, ruh halinden çok kolay etkilenir; stres düzeyi arttığında mide asidi artar, bağırsak hareketleri bozulur. Bu yüzden stres yönetimi sadece ruh sağlığı için değil, beden sağlığı için de hayati bir rol oynar” dedi.
Fiziksel aktivitenin önemi
Prof. Dr. Bilgiç, “Bu dönemde gençlerin fast food, gazlı içecekler ve enerji içeceklerinden uzak durması gerekiyor. Bu tür ürünler mide asidini artırarak hazımsızlığa neden olabilir. Ayrıca öğrenciler saatlerce masa başında kaldıkları için hareketsiz yaşam bağırsak tembelliğine yol açabiliyor. Her gün en az 2,5 litre su içilmeli ve kısa yürüyüşlerle beden hareketlendirilmelidir. Hatta ders çalışırken bile 45 dakikada bir kısa molalar vererek yürümek, hem sindirim sistemini destekler hem de zihinsel performansı artırır” ifadelerini kullandı.
Vitamin eksikliği unutkanlığa neden olur
İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Esra Demir vitamin ve mineral eksikliklerinin öğrencilerin başarılarını olumsuz etkileyebilecek gizli tehlikelerden biri olduğunu vurguladı. Dr. Demir, “Demir, B12 vitamini ve folik asit eksiklikleri öğrencilerde unutkanlık, dikkat dağınıklığı ve öğrenme zorluklarına neden olabilir. Bu belirtiler çoğu zaman sınav stresine bağlansa da aslında altında biyokimyasal bir sebep olabilir. Özellikle et ve yeşil yapraklı sebzeleri az tüketen öğrencilerde bu eksiklikler daha sık görülüyor. Bu yüzden öğrenciler yılda en az bir kez kan sayımı yaptırmalı, gerekiyorsa takviye desteği almalı” ifadelerini kullandı.
Multivitaminler doktor önerisiyle kullanılmalı
Doç. Dr. Demir, takviye tüketiminde gençleri ve ailelere uyarılarda bulundu:
“Multivitaminler doktor tavsiyesiyle alınmalı. Eksikliği olmayan bir vitamini fazladan almak hem işe yaramaz hem de bazı durumlarda vücuda zarar verebilir. Ayrıca öğrenciler ders çalışırken fazla miktarda çay ve kahve tüketme eğiliminde olabiliyor. Oysa bu içecekler demir emilimini azaltarak kansızlığa yol açabilir. Günde bir fincan kahve ve en fazla üç bardak çay öneriyoruz. Bitki çayları, özellikle rezene, melisa ve papatya gibi rahatlatıcı etkili çaylar tercih edilebilir.”
Omega 3 faydaları nelerdir?
Diyetisyen Asya Naz Al ise sınav döneminde sağlıklı beslenmenin sadece fiziksel dayanıklılığı değil, mental dayanıklılığı da artırdığını söyledi. Al, “Omega 3 yağ asitleri beyin fonksiyonları üzerinde çok önemli bir etkiye sahiptir. Özellikle DHA, beyin hücre zarının yapısında yer alır ve hafızayı güçlendirir. Aynı zamanda stres hormonlarını baskılayarak kaygı düzeyini azaltır. Haftada en az 2 gün balık tüketen öğrenciler, hem sınav stresini daha kolay yönetebilir hem de konsantrasyonlarını daha uzun süre koruyabilir. Balık tüketemeyenler için omega 3 kapsülleri de alternatif olabilir ancak mutlaka bir uzmana danışılarak kullanılmalıdır” diye belirtti.
Uzak durulması gerekilen yiyecekler
Al, “Sınava 1-2 gün kala öğrenciler alışık olmadıkları yiyeceklerden uzak durmalı. Son günlerde mideyi yoran yağlı, kızartmalı, baharatlı yiyeceklerden kaçınılmalı. Ayrıca sınav sabahı çok ağır bir kahvaltı yerine, yumurta, peynir, zeytin, tam buğday ekmeği gibi tok tutan ve mideyi rahatsız etmeyen gıdalar tercih edilmeli. Muz, ceviz ve süt de sınav sabahı için güzel alternatiflerdir. Bu sayede hem enerjik hissederler hem de sınav sırasında mideyle ilgili problem yaşamazlar” dedi.
Kaynak:https://www.dha.com.tr/saglik-yasam/uzmanlardan-yksye-girecek-ogrencilere-oneriler-2617677
